علایم و نشانه ها
علائم و نشانههای غم زایمان و افسردگی پس از زایمان، شامل موارد زیر است:
●خشم و نوسان خلق
●احساس بیارزشی، بیکفایتی، شکست یا گناه
●گریه کردن، بیصبری، زودرنجی و حساس بودن
●بیقراری و غمگینی
●خستگی، بیخوابی یا بدخوابی
این علائم و نشانهها با غم پس از زایمان که میتواند همراه با احساس تنهایی، اضطراب، گیجی و فراموشکاری باشد و معمولاً بعد از چند روز تا چند هفته از بین میروند فرق دارد. اما چنین علائمی با افسردگی پس از زایمان شدیدتر و با دوامتر هستند ممکن است با توانایی عملکردتان تداخل کند و میتواند علاوه بر این شامل موارد زیر باشد:
●احساس کرختی احساسی یا حس گیر افتادن
●ترس از آسیب زدن به خود یا به نوزاد
●تمرکز و تفکر مختل
●عدم احساس لذت در زندگی
●کاهش علاقه به فعالیت جنسی
●افزایش یا فقدان توجه به نوزاد
●کاهش وزن یا وزنگیری قابل توجه
●دوری گزینی از خانواده یا دوستان
سردرد، درد قفسهٔسینه، تپش قلب، کرختی یا افزایش تنفس نیز ممکن است اتفاق بیفتد، گرچه اینها علائم اصلی افسردگی نیستند. علائم و نشانههای همراه با جنون پس از زایمان نیز که نادر است، شدیدتر هستند و معمولاً زود شروع میشوند که به شرح زیر است:
●خشم و آشفتگی
●گیجی یا نادانی
●فکر آسیب زدن به خود یا به نوزاد
●هذیان و توهم، بدبینی، تفکرات یا سخنان بی ربطفاکتورهای خطر
با این که علل افسردگی پس از زایمان به روشنی مشخص نشده، عوامل تسریعکنندهای که وجود آنها احتمال وقوع بیماری را بالا میبرد شناخته شدهاند. (عدد داخل پرانتز میزان تأثیر عامل را بیان میکند).
●سابقه افسردگی (۳۸ تا ۳۹)
●سن پایین مادر
●اعتماد به نفس پائین (۴۵ تا ۴۷)
●فشار در مراقبت کودک (۴۵ تا ۴۶)
●افسردگی پیش از زایمان (دوران بارداری) (۴۴ تا ۴۶)
●اضطراب پیش از زایمان (۴۱ تا ۴۵)
●زندگی پر فشار (۳۸ تا ۴۰)
●حمایت اجتماعی کم (۳۶ تا ۴۱)
●ارتباط زناشوئی ضعیف (۳۸ تا ۳۹)
●مسائل مربوط به نوزاد (۳۳ تا ۳۴)
●افسردگی مادر شدن (۲۵تا ۳۱)
●تجرد (۲۱ تا ۳۵)
●وضعیت اجتماعی اقتصادی ضعیف (۱۹ تا ۲۲)
●حاملگی ناخواسته (۱۴ تا ۱۷)
غم پس از زایمان که به مدت ۲ هفته پس از زایمان ممکن است به وجود آید از عواملی است که خطر افسردگی پس از زایمان را بالا میبرد.
مواقعی که باید به پزشک مراجعه کنید
نگامی که پس از زایمان هرگونه علائم افسردگی را در خود مشاهده کردید، بهتر است با استفاده از راهکارهای خانگی سعی بر درمان خود داشته باشید. اما شاید برای برخی افراد سوال باشد که در چه مواقعی باید به پزشک مراجعه کرد؟ مواقعی که شاهد هر یک از موارد زیر بودید باید به پزشک برای درمان مراجعه کنید.
●نشانههای افسردگی پس از دو هفته بهبود نیافت.
●چنانچه علائم روزبهروز به شکلی حادتر در شما ظاهر شود.
●مراقبت از فرزند برای شما دشوار شود.
●توانایی انجام کارهای روزمره خود را نداشته باشید.
●افکاری مانند آسیب رساندن به خود یا کودک در ذهن شما نقش ببندد.
اقداماتی جهت جلوگیری افسردگی پس از زایمان:
بهتر است جهت جلوگیری از اینگونه عارضههای پس از زایمان اقداماتی را انجام دهید. در ادامه راهکارهایی برای شما ارائه خواهیم داد:
1) حین بارداری در دوره بارداری میتوانید تحت نظر متخصص زنان قرار گیرید تا با مشاهده کوچکترین علائم پیشگیریهای لازم را انجام دهید. در واقع چنانچه نشانههای کوچکی حین بارداری شما مشاهده شود با کمک مشاوره کاملاً قابل درمان خواهد بود.
2) پس از زایمان گاهی پس از زایمان، متخصص زنان غربالگری افسردگی را به شما توصیه کند. این توصیه به این دلیل است که در صورت وجود کوچکترین نشانهها، بهراحتی میتوانید درمانهایی جهت جلوگیری از بروز مشکلات حادتر انجام دهید.
اگر افسردگی پس از زایمان درمان نشود، چه میشود؟
افسردگی پس از زایمان اگر درمان نشده بماند، میتواند وضعیت بسیار خطرناکی را برای شما ایجاد کند. در واقع به دنبال این عارضه درمان نشده چنین مشکلاتی رخ میدهد:
●انرژی کافی ندارید.
●بد رفتاری میکنید.
●تصور شما این است که نمیتوانید از فرزند خود نگهداری کنید.
●قادر به تمرکز و یادگیری نیستید.
●به فکر آسیب رساندن به خود هستید.
درمان خانگی افسردگی پس از زایمان
جهت درمان افسردگی پس از زایمان درمانهای گوناگونی برای آن در نظر گرفته شده است. در مرحله ابتدایی میتوانید با راهکارهای خانگی خود را درمان کنید. درمانهای سادهای که با استفاده از راهکارهای خانگی انجام میشود، تا حد زیادی برای شما تأثیرگذار است. اما چنانچه پس از چند هفته یا چند ماه شاهد بهبودی نبودید، به پزشک متخصص مراجعه کنید تا درمانها به صورت حرفهایتر انجام گیرد.
●داشتن خوابی منظم و کافی
●انجام فعالیتهای فیزیکی بهصورت منظم
●ماساژ
●مدیتیشن
●رژیم غذایی حاوی مواد مغذی
●حذف غذاهای فرآوری شده
●استفاده از داروهای گیاهی (تحت نظر پزشک)
کلیه موارد ذکرشده از سادهترین راهکارهایی است که میتوانید برای درمان خود انجام دهید. اما در صورت عدم درمان میبایست تحت نظر پزشک متخصص قرار بگیرید.
آشنایی با درمانهای افسردگی پس از زایمان
همانطور که گفته شد در صورتی که پس از زایمان با علائم افسردگی مواجه شدید، بهتر است هر چه سریعتر برای درمان خود اقدام کنید. در ادامه کلیه درمانهای تأثیرگذار را ذکر خواهیم کرد. در درمان افسردگی بعد از زایمان، باید خطر ابتلا به پوکی استخوان به دنبال مصرف ضدافسردگیها و نیز تداخل اثر احتمالی آنها با تاموکسیفین در نظر گرفته شود. مهارکنندههای انتخابی باز جذب سروتونین با کاهش تراکم استخوانی مرتبط هستند. تاموکسیفن داروی شیمی درمانی برای درمان بدخیمیهای ER مثبت پستان است. برخی از ضدافسردگیها مثل فلوکسیتین و دولوکسیتین با خطر کاهش اثر بخشی تاموکسیفن همراه هستند؛ لذا برای پرهیز از تداخلات دارویی از داروهای دیگری مانند ونلافاکسین باید استفاده کرد.
1) استفاده از دارو
داروهای ضد افسردگی مستقیماً بر عملکرد مغز تأثیر میگذارد. در واقع با استفاده از آنها میتوانید هورمونهای خود را تنظیم کنید. اما این نکته را به یاد داشته باشید که پس از مصرف بلافاصله درمان و تغییری را در خود مشاهده نخواهید کرد، داروهای تجویز شده را میبایست طبق دستور استفاده کنید و در مصرف آن مداومت داشته باشید. در این صورت پس از چند هفته شاهد تغییراتی در خود خواهید بود. استفاده از داروهای ضد افسردگی همانند دیگر داروها عارضههای کمی را به همراه دارند. عارضههایی که ممکن است در حین مصرف دارو با آن مواجه شوید شامل موارد زیر است:
●احساس خستگی
●کاهش میل جنسی
●سرگیجه
پزشک با در نظر گرفتن شرایط فعلی شما بیعارضهترین و مناسبترین داروها را تجویز خواهد کرد.
2) مشاوره
از دیگر درمانهایی که برای مادران وجود دارد، مشاوره است. همیشه تنها استفاده از دارو راه درمان نیست. طی مشاوره سعی بر آن است که افکار منفی از ذهن پاک شده و راهکاری با کمک مشاور برای درمان در نظر گرفته شود.
3) خود مراقبتی
یکی دیگر از درمانهایی که برای افسردگی پس از زایمان در نظر گرفته شده، خود مراقبتی است. اما این روش از آنچه که به نظر میرسد، بسیار سختتر است. در خود مراقبتی باید ذهن خود را از افکار منفی منحرف کنید. در این نوع درمان به برخی از نکات توجه داشته باشید که به شرح زیر است:
●نباید مسئولیتهای بیش از حد توان خود را بپذیرید.
●با دیگران در مورد احساسات خود صحبت کنید و آنچه را که نیاز دارید از آنها بخواهید.
●رژیم غذایی مناسبی را برای خود در نظر بگیرید.
●بهصورت روزانه ورزش کنید، حتی اگر یک پیاده روی ساده باشد.
با دوربین های بیسیم اسفیورد تا دیر نشده مراقب عزیزانتان باشید
دیدگاه خود را بنویسید